|
|
 |
| YURDUMUZ VE DÜNYAMIZ |
TÜRKİYE'NİN MATEMATİK KONUMU
| |
| |
|
Yönler
|
Uç Noktalar
|
Enlem ve boylam değerleri
|
|
Güney
|
Hatay ili Yayladağı ilçesi Beysun ( Topraktutan ) köyü
|
35° 51´
|
|
Kuzey
|
Sinop ilinde İnce burun
|
42° 06´
|
|
Batı
|
Gökçeada'da İnce burun
|
25° 40´
|
|
Doğu
|
Türkiye-İran- Azerbaycan sınırlarının kavşak noktası
|
44° 48´
|
TÜRKİYE'NİN KOMŞULARI
|
Komşu Ülke
|
Komşu Olduğu Yön
|
Sınır Uzunluğu ( km )
|
|
Bulgaristan
|
Kuzeybatı
|
269
|
|
Yunanistan
|
Batı - Kuzeybatı
|
203
|
|
Gürcistan
|
Kuzeydoğu
|
276
|
|
Ermenistan
|
Doğu
|
325
|
|
Azerbaycan
|
Doğu
|
18
|
|
İran
|
Doğu
|
529
|
|
Irak
|
Güneydoğu
|
378
|
|
Suriye
|
Güney
|
877
|
TÜRKİYE'NİN ÖZELLİKLERİ
|
Yüzölçümü
|
769.604 km² ( Göller hariç )
|
|
Nüfusu ( 2000 yılı )
|
67.803.927
|
|
Nüfus Yoğunluğu ( kişi / km² )
|
89
|
|
İl Sayısı
|
81
|
|
İlçe Sayısı
|
850
|
|
Bucak ve Köy Sayısı
|
37.366
|
|
Toplam Kara Sınırı Uzunluğu
|
2.875
|
|
Toplam Kıyı Uzunluğu;
|
8.333
|
|
Ege Denizi
|
2.805
|
|
Karadeniz
|
1.695
|
|
Akdeniz
|
1.577
|
|
Marmara Denizi
|
1.189
|
|
Adalar Kıyısı
|
1.067
|
|
Toplam karayolu uzunluğu
|
62.000 km
|
|
Otoyol uzunluğu
|
1.900 km
|
|
Toplam demiryolu uzunluğu
|
8.671km
|
|
Havaalanı sayısı
|
52
|
|
Okuma Yazma Bilmeyen;
|
7.589.657
|
|
Kadın
|
5.732.525
|
|
Erkek
|
1.857.132
|
|
Doğu - batı uzunluğu ( km )
|
1650
|
|
Kuzey - güney uzunluğu ( km )
|
650
|
|
En yüksek dağ ( m )
|
Büyük Aðrý
|
|
En uzun nehir ( km )
|
Kızılırmak
|
|
En büyük ova
|
Konya
|
|
En çok yağış alan il
|
Rize
|
|
En az yağış alan il
|
Iğdır
|
|
En geniş alanlı il
|
Konya
|
|
En küçük alanlı il
|
Yalova
|
|
En fazla nüfuslu il
|
İstanbul
|
|
En az nüfuslu il
|
Ardahan
|
|
En uzun kıyılara sahip il
|
Muğla
|
|
Nüfus yoğunluğu en fazla olan il
|
İstanbul
|
|
Nüfus yoğunluğu en az olan il
|
Tunceli
|
|
En yüksekte kurulan il
|
Erzurum
|
|
En alçakta kurulan il
|
Çanakkale
|
|
En çok ilçeye sahip il
|
İstanbul
|
|
En az ilçeye sahip il
|
Bayburt
|
EN BÜYÜK DAĞLARIMIZ
|
Sırası
|
Dağ
|
Yükseltisi ( metre )
|
Yer Aldığı İl
|
|
1
|
Büyük Ağrı Dağı
|
5.137
|
Ağrı
|
|
2
|
Uludoruk Tepesi
|
4.135
|
Hakkâri
|
|
3
|
Cilo ( Buzul )Dağı
|
4.116
|
Hakkâri
|
|
4
|
Süphan
|
4.058
|
Bitlis
|
|
5
|
Kaçkar Tepesi
|
3.932
|
Rize
|
|
6
|
Küçük Ağrı Dağı
|
3.925
|
Ağrı
|
|
7
|
Erciyes Dağı
|
3.917
|
Kayseri
|
|
8
|
Mor Dağ
|
3.807
|
Hakkâri
|
|
9
|
Demirkazık Dağı
|
3.756
|
Adana
|
|
10
|
Verçenik Tepesi
|
3.711
|
Rize
|
EN UZUN AKARSULARIMIZ
|
Sırası
|
Akarsu
|
Uzunluğu ( km )
|
Ulaştığı Deniz
|
|
1
|
Kızılırmak
|
1.355
|
Karadeniz
|
|
2
|
Fırat
|
971
|
Basra Körfezi
|
|
3
|
Sakarya
|
824
|
Karadeniz
|
|
4
|
Büyük Menderes
|
584
|
Ege
|
|
5
|
Seyhan
|
560
|
Akdeniz
|
|
6
|
Aras
|
548
|
Hazar Denizi
|
|
7
|
Dicle
|
523
|
Basra Körfezi
|
|
8
|
Yeşilırmak
|
519
|
Karadeniz
|
|
9
|
Ceyhan
|
509
|
Akdeniz
|
|
10
|
Çoruh
|
442
|
Karadeniz
|
EN BÜYÜK GÖLLERİMİZ
|
Sırası
|
Göl
|
Yüzölçümü ( km² )
|
Yer Aldığı İl
|
Denizden Yüksekliği (metre )
|
|
1
|
Van
|
3.713
|
Van - Bitlis
|
1.646
|
|
2
|
Tuz
|
1.500
|
Konya- Aksaray-Ankara
|
925
|
|
3
|
Beyşehir
|
656
|
Isparta- Konya
|
1.121
|
|
4
|
Eğirdir
|
468
|
Isparta
|
916
|
|
5
|
Akşehir
|
323
|
Afyonkarahisar-Konya
|
958
|
|
6
|
İznik
|
298
|
Bursa
|
85
|
|
7
|
Burdur
|
200
|
Burdur
|
854
|
|
8
|
Manyas ( Kuş )
|
166
|
Balıkesir
|
15
|
|
9
|
Acıgöl
|
153
|
Afyonkarahisar
|
836
|
|
10
|
Ulubat
|
134
|
Bursa
|
5
|
EN BÜYÜK ADALARIMIZ
|
Ada
|
Bulunduğu il
|
Kıyı Uzunluğu ( km )
|
Yüzölçümü ( km² )
|
|
Gökçeada ( İmroz )
|
Çanakkale
|
92
|
279,2
|
|
Marmara
|
Balıkesir
|
72,5
|
117,1
|
|
Bozcaada
|
Çanakkale
|
34,5
|
36
|
|
Uzun ada
|
İzmir
|
31
|
25,3
|
|
Alibey ( Cunda )
|
Balıkesir
|
28,5
|
23,3
|
|
Paşa limanı
|
Balıkesir
|
40,2
|
21,3
|
|
Avşa
|
Balıkesir
|
27,5
|
20,6
|
|
İmralı
|
Bursa
|
19,4
|
9,9
|
|
Kara ada
|
Muğla
|
19,8
|
9
|
|
Kekova
|
Antalya
|
19
|
5,7
|
EN BÜYÜK BARAJLARIMIZ
|
Sırası
|
Baraj Gölü
|
Yüzölçümü ( km² )
|
Yer Aldığı İl
|
|
1
|
Atatürk
|
817
|
Adıyaman-Şanlıurfa
|
|
2
|
Keban
|
675
|
Elazığ-Tunceli
|
|
3
|
Karakaya
|
268
|
Malatya
|
|
4
|
Hirfanlı
|
263
|
Kırşehir
|
|
5
|
Altınkaya
|
118
|
Samsun
|
|
6
|
Sarıyar
|
84
|
Ankara
|
|
7
|
Seyhan
|
68
|
Adana
|
|
8
|
Demirköprü
|
47
|
Manisa
|
|
9
|
Almus
|
32
|
Tokat
|
|
10
|
Hasan Uğurlu
|
23
|
Amasya
|
EN BÜYÜK YÜZÖLÇÜMLÜ İLLERİMİZ
|
Sırası
|
İl
|
Yüzölçümü ( km² )
|
|
1
|
Konya
|
40.813
|
|
2
|
Sivas
|
28.567
|
|
3
|
Ankara
|
25.402
|
|
4
|
Erzurum
|
25.330
|
|
5
|
Van
|
22.983
|
|
6
|
Antalya
|
20.790
|
|
7
|
Şanlıurfa
|
19.336
|
|
8
|
Kayseri
|
17.109
|
|
9
|
Mersin
|
15.512
|
|
10
|
Diyarbakır
|
15.204
|
EN KÜÇÜK YÜZÖLÇÜMLÜ İLLERİMİZ
|
Sırası
|
İl
|
Yüzölçümü ( km² )
|
|
1
|
Yalova
|
850
|
|
2
|
Kilis
|
1.427
|
|
3
|
Bartın
|
2.080
|
|
4
|
Düzce
|
2.592
|
|
5
|
Osmaniye
|
3.195
|
|
6
|
Iğdır
|
3.587
|
|
7
|
Kocaeli
|
3.625
|
|
8
|
Bayburt
|
3.739
|
|
9
|
Zonguldak
|
3.909
|
|
10
|
Rize
|
3.921
|
NÜFUSU EN FAZLA OLAN İLLERİMİZ
|
Sırası
|
İl
|
Nüfus ( 2000 yılı )
|
|
1
|
İstanbul
|
10.018.735
|
|
2
|
Ankara
|
4.007.860
|
|
3
|
İzmir
|
3.370.866
|
|
4
|
Konya
|
2.192.000
|
|
5
|
Bursa
|
2.125.000
|
|
6
|
Adana
|
1.849.478
|
|
7
|
Antalya
|
1.719.751
|
|
8
|
Mersin
|
1.651.400
|
|
9
|
Diyarbakır
|
1.382.708
|
|
10
|
Gaziantep
|
1.385.249
|
NÜFUSU EN AZ OLAN İLLERİMİZ
|
Sırası
|
İl
|
Nüfus ( il merkezi - 2000 yılı )
|
|
1
|
Ardahan
|
39.725
|
|
2
|
Bayburt
|
41.356
|
|
3
|
Bartın
|
48.002
|
|
4
|
Tunceli
|
54.476
|
|
5
|
Kilis
|
74.985
|
|
6
|
Gümüşhane
|
77.570
|
|
7
|
Iğdır
|
81.582
|
|
8
|
Artvin
|
84.189
|
|
9
|
Yalova
|
98.661
|
ÖLÇÜLMÜŞ EN UÇ İKLİM DEĞERLERİ
|
Özellik
|
Değer
|
Ölçümün Yapıldığı Yer
|
Ölçümün Yapıldığı Tarih
|
|
En yüksek sıcaklık
|
48,8 °C
|
Mardin
|
14.08.1993
|
|
En düşük sıcaklık
|
- 46,4 °C
|
Çaldıran - Van
|
09.01.1990
|
|
En yüksek yıllık ortalama sıcaklık
|
21,3 °C
|
İskenderun - Hatay
|
1962
|
|
En düşük yıllık ortalama sıcaklık
|
1,8 °C
|
Sarıkamış - Kars
|
1972
|
|
Yıllık en yüksek toplam yağış
|
4045,3 mm
|
Rize
|
1931
|
|
Yıllık en düşük toplam yağış
|
114,5 mm
|
Iğdır
|
1970
|
|
Günlük en yüksek yağış
|
469,9 mm
|
Kemer - Antalya
|
11.12.1972
|
|
En yüksek kar kalınlığı
|
525 cm
|
Bitlis
|
1954
|
|
En yüksek basınç
|
1045 mb
|
Ereğli - Zonguldak
|
01.01.1973
|
|
En düşük basınç
|
745,3 mb
|
Yumurtalık - Adana
|
21.01.1978
|
|
En yüksek rüzgâr hızı
|
176 km/saat
|
Tokat
|
10.01.1978
|
BAZI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİMİNDEKİ DÜNYA SIRALAMAMIZ
|
Ürün
|
Dünya Sıralamasındaki Yeri
|
|
Fındık
|
Birinci
|
|
İncir
|
Birinci
|
|
Kayısı
|
Birinci
|
|
Kiraz
|
Birinci
|
|
Mercimek
|
İkinci
|
|
Elma
|
Üçüncü
|
|
Zeytin
|
Dördüncü
|
|
Domates
|
Üçüncü
|
|
Üzüm
|
Beşinci
|
|
Armut
|
Beşinci
|
|
Tütün
|
Beşinci
|
|
Pamuk
|
Altıncı
|
|
Çay
|
Altıncı
|
|
Baklagil
|
Altıncı
|
|
Arpa
|
Yedinci
|
|
Şeftali
|
Yedinci
|
|
Koyun
|
Onuncu
|
|
Buğday
|
Sekizinci
|
|
Turunçgil
|
Onuncu
|
COĞRAFİ BÖLGELERİMİZ VE ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ
|
Özellik
|
Bölge
|
|
En büyük alanlı
|
Doğu Anadolu
|
|
En küçük alanlı
|
Güneydoğu Anadolu
|
|
En yüksek
|
Doğu Anadolu
|
|
En alçak
|
Marmara
|
|
En uzun kıyılara sahip
|
Ege
|
|
En fazla yağış alan
|
Karadeniz
|
|
En az yağış alan
|
İç Anadolu
|
|
Yaz mevsiminde en sıcak
|
Güneydoğu Anadolu
|
|
Kış mevsiminde en ılık
|
Akdeniz
|
|
En soğuk
|
Doğu Anadolu
|
|
Orman bakımından en zengin
|
Karadeniz
|
|
Orman bakımından en fakir
|
Güneydoğu Anadolu
|
|
Güneşlenme süresi en uzun
|
Güneydoğu Anadolu
|
|
Güneşlenme süresi en kısa
|
Karadeniz
|
|
Nüfusu en fazla
|
Marmara
|
|
Nüfusu en az
|
Doğu Anadolu
|
|
Enerji tüketimi en fazla
|
Marmara
|
|
Heyelan en çok görülen
|
Karadeniz
|
|
Volkanizmanın en etkin olduğu
|
Doğu Anadolu
|
|
Seracılığın en yaygın
|
Akdeniz
|
|
İklim çeşitliliği en fazla
|
Marmara
|
|
Yeraltı kaynakları en zengin
|
Doğu Anadolu
|
|
Hidroelektrik potansiyeli en yüksek
|
Doğu Anadolu
|
|
Turizm gelirleri en fazla
|
Marmara
|
|
Tarım ürünleri en erken olgunlaşan
|
Akdeniz
|
|
Tarım ürünleri en geç olgunlaşan
|
Doğu Anadolu
|
|
Yüzey şekilleri en sade
|
Güneydğu Anadolu
|
|
Deniz etkisinin iç kısımlara en fazla ulaştığı
|
Ege
|
|
Nadas toprakları en fazla
|
İç Anadolu
|
|
Nadas toprakları en az
|
Karadeniz
|
|
En çok göç alan
|
Marmara
|
|
En çok göç veren
|
Karadeniz
|
|
İl sayısı en fazla
|
Karadeniz ( 18 )
|
|
İl sayısı en az
|
Güneydoğu Anadolu ( 7 )
|
İLLERİMİZ VE ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ
|
Özellik
|
İl
|
Değer
|
|
En büyük alanlı
|
Konya
|
40.813 km²
|
|
En küçük alanlı
|
Yalova
|
850 km²
|
|
En fazla ilçeye sahip
|
İstanbul
|
32
|
|
En az ilçeye sahip
|
Bayburt
|
2
|
|
En yüksekte kurulan
|
Erzurum
|
1.853 metre
|
|
En kuzeyde yer alan
|
Sinop
|
42° kuzey enlemi
|
|
En güneyde yer alan
|
Hatay
|
36° kuzey enlemi
|
|
En batıda yer alan
|
Çanakkale
|
26° doğu boylamı
|
|
En doğuda yer alan
|
Iğdır
|
45° doğu boylamı
|
|
En sıcak
|
Antalya - Adana
|
18,7 °C
|
|
En soğuk
|
Kars
|
4,2 °C
|
|
En fazla yağış alan
|
Rize
|
2.352 mm
|
|
En az yağış alan
|
Iğdır
|
259 mm
|
|
Nüfus yoğunluğu en yüksek
|
İstanbul
|
1.928 kişi / km²
|
|
Nüfus yoğunluğu en düşük
|
Tunceli
|
12 kişi / km²
|
|
En uzun kıyılara sahip
|
Muğla
|
1180 km
|
|
Don olayı en fazla görülen
|
Kars
|
179 gün
|
|
Don olayı en az görülen
|
Antalya
|
1,8 gün
|
|
Güneşlenme süresi en kısa
|
Rize
|
04,14 ( saat )
|
|
Güneşlenme süresi en uzun
|
Şanlıurfa
|
08,29 ( saat )
|
BAZI ÖZELLİKLERDE ÜLKEMİZİN DÜNYA SIRALAMASINDAKİ YERİ
|
Özellik
|
Dünya sıralamasındaki yeri
|
|
Nüfus sayısında
|
17
|
|
Nüfus yoğunluğunda
|
80
|
|
Yüzölçümünün büyüklüğünde
|
36
|
|
Kentli nüfus oranında
|
13
|
|
Ekonomik büyümede
|
16
|
|
Kişi başına düşen milli gelirde
|
21
|
|
Bor ve krom üretiminde
|
1
|
|
Altın ve toryum üretiminde
|
2
|
|
Cıva, mermer ve jeotermal enerji üretiminde
|
7
|
|
Fındık, incir ve kiraz üretiminde
|
1
|
|
Çelik üretiminde
|
9
|
|
Çimento üretiminde
|
2
|
|
Kömür üretiminde
|
15
|
|
İlaç üretiminde
|
18
|
|
Koyun, keçi sütü üretiminde
|
1
|
|
Dışsatımda ( ihracatta )
|
30
|
|
Dışalımda (ithalatta )
|
22
|
|
Tekstil ihracatında
|
3
|
|
Çimento ihracatında
|
2
|
|
Mermer ihracatında
|
8
|
|
Orman tahribatında
|
2
|
|
En çok tatil yapılan ülkeler arasında
|
3
|
|
Telefonla çok konuşmada
|
6
|
|
Televizyon izlemede
|
2
|
DÜNYAMIZ
|
|
| Güneşe ortalama uzaklığı: |
149,5 milyon km |
| Dünyamızın yörüngesinin genişliği: |
939,12 milyon km |
| Güneşin çevresinde ortalama dönüş hızı: |
29,78 km/s (=107219 km/h) |
| Güneşin çevresinde dönüş süresi: |
365 gün, 6 saat, 9 dakika, 9 saniye 45 salise |
| Ekvatorun yarıçapı: |
6378,164 km |
| Ekvatorun çevresi: |
40 075,2 km |
| Yüzey büyüklüğü (alanı): |
510.798.060 km² |
| Hacmi |
1083,31978 milyar km³ |
| Ağırlığı |
5,977 x 1024 kg |
| Ekvatordaki çekim gücü |
9,78049 m/sn² |
| Kutuplardaki çekim gücü |
9,83221 m/sn² |
| Kendi ekseni etrafında dönüş süresi: |
23 saat, 56 dakika, 4 saniye 9 salise |
| Okyanusların yüzölçümü |
361.134.060 km² |
| Karaların yüzölçümü |
149.664.000 km² |
KITALAR VE YÜZÖLÇÜMLERİ
|
Sırası
|
Kıtanın Adı
|
Yüzölçümü ( km² )
|
|
1
|
Asya
|
43.608.000
|
|
2
|
Afrika
|
30.335.000
|
|
3
|
Kuzey Amerika
|
25.349.000
|
|
4
|
Güney Amerika
|
17.611.000
|
|
5
|
Antarktika
|
13.340.000
|
|
6
|
Avrupa
|
10.498.000
|
|
7
|
Okyanusya
|
8.923.000
|
KITALARA GÖRE ÜLKE SAYISI
|
Kıta
|
Ülke Sayısı
|
|
Afrika
|
58
|
|
Amerika
|
51
|
|
Asya
|
48
|
|
Avrupa
|
44
|
|
Okyanusya
|
30
|
|
Antarktika
|
0
|
DÜNYADA EN ÇOK KONUŞULAN DİLLER
|
Sırası
|
Dil
|
Konuşan insan sayısı
|
|
1
|
Çince ( Mandarince )
|
1.243.000.000
|
|
2
|
Hint Dilleri
|
953.000.000
|
|
3
|
İngilizce
|
540.000.000
|
|
4
|
İspanyolca
|
352.000.000
|
|
5
|
Rusça
|
204.000.000
|
|
6
|
Arapça
|
202.000.000
|
|
7
|
Bengalce
|
187.000.000
|
|
8
|
Portekizce
|
175.000.000
|
|
9
|
Malay - Endonezyaca
|
145.000.000
|
|
10
|
Japonca
|
126.000.000
|
DÜNYADAKİ BAŞLICA DİNLER
|
Sırası
|
Din
|
İnanan sayısı
|
Yayıldığı bölge
|
|
1
|
Hristiyanlık
|
1.928.000.000
|
Avrupa, Amerika
|
|
2
|
İslamiyet
|
1.099.000.000
|
Asya, Afrika
|
|
3
|
Hinduizm
|
780.500.000
|
Hindistan
|
|
4
|
Budizm
|
323.900.000
|
Japonya, Çin, Tayvan
|
|
5
|
Yeni Dinler
|
121.300.000
|
Kuzey Amerika, Avrupa
|
|
6
|
Soy ve Doğa Dinleri
|
99.200.000
|
Afrika, Asya, Okyanusya
|
|
7
|
Taoizm
|
31.000.000
|
Çin
|
|
8
|
Sihlik
|
19.200.000
|
Hindistan- Pencap
|
|
9
|
Yahudilik
|
14.100.000
|
Ãsrail
|
|
10
|
Şamanizm
|
11.000.000
|
Asya
|
DÜNYANIN EN YÜKSEK DAĞLARI
|
Sırası
|
Dağın adı
|
Ülke
|
Yükselti ( m)
|
|
1
|
Everest
|
Nepal
|
8.846
|
|
2
|
K - 2 ( Godwin Austin )
|
Pakistan
|
8.610
|
|
3
|
Kantsinzunga
|
Nepal - Hindistan
|
8.598
|
|
4
|
Lhotse
|
Çin - Nepal
|
8.516
|
|
5
|
Makalu
|
Çin - Nepal
|
8.481
|
|
6
|
Dalugiri
|
Nepal
|
8.167
|
|
7
|
Manaslu
|
Nepal
|
8.156
|
|
8
|
Cho Oyu
|
Nepal
|
8.153
|
|
9
|
Nanga Parbat
|
Pakistan
|
8.125
|
|
10
|
Annapurna I
|
Nepal
|
8.091
|
DÜNYANIN EN YÜKSEK SIRADAĞLARI
|
Sırası
|
Sıradağın Adı
|
Ülke
|
Yükselti ( metre )
|
|
1
|
Himalaya
|
Nepal - Çin
|
8.846
|
|
2
|
Karakurum
|
Pakistan
|
8.610
|
|
3
|
Kuen Lun
|
Çin
|
7.723
|
|
4
|
Hindukuş
|
Afganistan - Pakistan
|
7.699
|
|
5
|
Pamir
|
Çin - Rusya Federasyonu
|
7.546
|
|
6
|
Tian Shan
|
Çin - Rusya Federasyonu
|
7.439
|
|
7
|
And
|
Şili -Peru
|
6.960
|
|
8
|
Alaska
|
ABD
|
6.194
|
|
9
|
St.Elias Range
|
Kanada
|
6.048
|
|
10
|
Klimanjaro
|
Tanzanya
|
5.895
|
DÜNYANIN EN UZUN AKARSULARI
|
Sırası
|
Nehrin adı
|
Kıta; ülke
|
Uzunluğu ( km )
|
|
1
|
Nil
|
Afrika; Mısır
|
6.671
|
|
2
|
Amazon
|
Güney Amerika; Brezilya
|
6.516
|
|
3
|
Gök ırmak
|
Asya; Çin
|
6.300
|
|
4
|
Huang Ho
|
Asya; Çin
|
5.464
|
|
5
|
Parana
|
Asya
|
4.700
|
|
6
|
Mekong
|
Asya
|
4.500
|
|
7
|
Amur
|
Asya
|
4.416
|
|
8
|
Kongo
|
Afrika
|
4.374
|
|
9
|
Obi
|
Asya; Rusya Federasyonu
|
4.345
|
|
10
|
Lena
|
Asya; Rusya Federasyonu
|
4.314
|
DÜNYANIN EN BÜYÜK GÖLLERİ
|
Sırası
|
Gölün adı
|
Ülke
|
Yüzölçümü
|
Derinliği ( m )
|
|
1
|
Hazar
|
Azerbaycan, İran, Türkmenistan,Rusya
|
371.000
|
992
|
|
2
|
Superior
|
ABD, Kanada
|
82.414
|
405
|
|
3
|
Viktorya
|
Tanzanya, Uganda, Kenya
|
69.000
|
81
|
|
4
|
Huron
|
ABD, Kanada
|
59.596
|
208
|
|
5
|
Michigan
|
ABD, Kanada
|
58.016
|
281
|
DÜNYANIN EN BÜYÜK ADALARI
|
Sırası
|
Ada adı
|
Ülke
|
Yer
|
Derinliği ( m )
|
|
1
|
Grönland
|
Danimarka
|
Kuzey Atlantik
|
2.176.000
|
|
2
|
Yeni Gine
|
Papua Yeni Gine, Endonezya
|
Güney Pasifik
|
771.000
|
|
3
|
Borneo
|
Endonezya, Malezya, Brunei
|
Güneybatı Pasifik
|
746.000
|
|
4
|
Madagaskar
|
Madagaskar
|
Hint Okyanusu
|
587.000
|
|
5
|
Baffin
|
Kanada
|
Kuzey Atlantik
|
507.451
|
|
6
|
Sumatra
|
Endonezya, Malezya, Brunei
|
Güneybatı Pasifik
|
443.450
|
|
7
|
Büyük Britanya
|
İngiltere
|
Atlantik
|
240.000
|
|
8
|
Honþhu
|
Japonya
|
Batı Pasifik
|
227.414
|
|
9
|
Viktorya
|
Kanada
|
Kuzey Kutup Denizi
|
217.290
|
|
10
|
Ellesmere
|
Kanada
|
Kuzey Kutup Denizi
|
196.290
|
DÜNYANIN EN BÜYÜK ÇÖLLERİ
|
Sırası
|
Çöl
|
Yer aldığı Kıta
|
Yüzölçümü ( km² )
|
|
1
|
Büyük Sahra
|
Afrika
|
9.065.000
|
|
2
|
Arabistan
|
Asya
|
1.300.000
|
|
3
|
Gobi
|
Asya
|
1.040.000
|
|
4
|
Kalahari
|
Afrika
|
580.000
|
|
5
|
Büyük Kum
|
Avustralya
|
414.000
|
|
6
|
Arizona
|
Amerika
|
370.000
|
|
7
|
Taklamakan
|
Asya
|
320.000
|
|
8
|
Karakum
|
Asya
|
310.000
|
|
9
|
Namib
|
Afrika
|
310.000
|
|
10
|
Tarr
|
Asya
|
260.000
|
DÜNYANIN EN BÜYÜK YÜZÖLÇÜMLÜ ÜLKELERİ
|
Sırası
|
Ülke
|
Yüzölçümü ( km² )
|
|
1
|
Rusya Federasyonu
|
17.075.000
|
|
2
|
Kanada
|
9.975.000
|
|
3
|
Çin
|
9.600.000
|
|
4
|
ABD
|
9.364.000
|
|
5
|
Brezilya
|
8.512.000
|
|
6
|
Avustralya
|
7.700.000
|
|
7
|
Hindistan
|
3.268.000
|
|
8
|
Arjantin
|
2.780.000
|
|
9
|
Sudan
|
2.506.000
|
|
10
|
Cezayir
|
2.380.000
|
DÜNYANIN EN KÜÇÜK YÜZÖLÇÜMLÜ ÜLKELERİ
|
Sırası
|
Ülke
|
Yüzölçümü ( km² )
|
|
1
|
Vatikan
|
0,4
|
|
2
|
Monako
|
2
|
|
3
|
Nauru
|
21
|
|
4
|
Tuvalu
|
24
|
|
5
|
San Marino
|
61
|
|
6
|
Lihtenştayn
|
160
|
|
7
|
Saint Chiristoper
|
261
|
|
8
|
Maldivler
|
300
|
|
9
|
Grenada
|
311
|
|
10
|
Malta
|
316
|
DÜNYANIN EN FAZLA NÜFUSLU ÜLKELERİ
|
Sırası
|
Ülke
|
Nüfus
|
|
1
|
Çin
|
1.243.000.000
|
|
2
|
Hindistan
|
953.000.000
|
|
3
|
ABD
|
265.800.000
|
|
4
|
Endonezya
|
200.600.000
|
|
5
|
Brezilya
|
164.400.000
|
|
6
|
Rusya Federasyonu
|
146.700.000
|
|
7
|
Pakistan
|
144.500.000
|
|
8
|
Japonya
|
125.400.000
|
|
9
|
Bangladeş
|
123.100.000
|
|
10
|
Nijerya
|
115.000.000
|
DÜNYANIN EN AZ NÜFUSLU ÜLKELERİ
|
Sırası
|
Ülke
|
Nüfus
|
|
1
|
Vatikan
|
1.000
|
|
2
|
Tuvalu
|
9.000
|
|
3
|
Nauru
|
11.000
|
|
4
|
Palau
|
16.500
|
|
5
|
San marino
|
25.000
|
|
6
|
Lihtenştayn
|
31.000
|
|
7
|
Monako
|
31.000
|
|
8
|
St. Kitts Nevis
|
41.000
|
|
9
|
Andorra
|
65.000
|
|
10
|
İeysel Adaları
|
74.000
|
DÜNYANIN EN FAZLA NÜFUSLU ŞEHİRLERİ
|
Sırası
|
Şehir
|
Ülke
|
Nüfusu
|
|
1
|
Tokyo
|
Japonya
|
33.750.000
|
|
2
|
Meksiko City
|
Meksika
|
21.850.000
|
|
3
|
New York
|
ABD
|
21.750.000
|
|
4
|
Seul
|
Güney Kore
|
21.700.000
|
|
5
|
Sao Paulo
|
Brezilya
|
20.200.000
|
|
6
|
Bombay
|
Hindistan
|
18.800.000
|
|
7
|
Yeni Delhi
|
Hindistan
|
18.100.000
|
|
8
|
Los Angeles
|
ABD
|
17.450.000
|
|
9
|
Osaka
|
Japonya
|
16.700.000
|
|
10
|
Cakarta
|
Endonezya
|
16.300.000
|
DÜNYANIN EN ZENGİN ÜLKELERİ
|
Sırası
|
Ülke
|
Kişi başına düşen milli gelir( Dolar )
|
|
1
|
ABD
|
33.000
|
|
2
|
Lüksemburg
|
32.700
|
|
3
|
İsviçre
|
26.400
|
|
4
|
Singapur
|
26.300
|
|
5
|
Monako
|
25.000
|
|
6
|
Norveç
|
24.700
|
|
7
|
Belçika
|
23.400
|
|
8
|
Danimarka
|
23.300
|
|
9
|
Japonya
|
23.100
|
|
10
|
Leihchistan
|
23.000
|
DÜNYANIN EN FAKİR ÜLKELERİ
|
Sırası
|
Ülke
|
Kişi başına düşen milli gelir( Dolar )
|
|
1
|
Sierra Leone
|
530
|
|
2
|
Etiyopya
|
560
|
|
3
|
Somali
|
600
|
|
4
|
Ruanda
|
600
|
|
5
|
Komorlar
|
700
|
|
6
|
Kongo Demokratik Cum.( Zaire )
|
710
|
|
7
|
Madagaskar
|
730
|
|
8
|
Tanzanya
|
730
|
|
9
|
Mali
|
740
|
|
10
|
Yemen
|
790
|
DÜNYANIN EN YÜKSEK ŞELALELERİ
|
Sırası
|
Şelalenin Adı
|
Ülke
|
Yükselti ( metre )
|
|
1
|
Salto Angel
|
Venezüella
|
1.009
|
|
2
|
Tugela
|
Güney Afrika Cumhuriyeti
|
948
|
|
3
|
Utigar
|
Norveç
|
800
|
|
4
|
Mongefossen
|
Norveç
|
774
|
|
5
|
Mtarazi
|
Zimbabwe
|
762
|
|
6
|
Yosemite
|
ABD
|
739
|
|
7
|
Mardalsfossen
|
Norveç
|
656
|
|
8
|
Thssestreng
|
Norveç
|
646
|
|
9
|
Kukenaam
|
Venezüella
|
610
|
|
10
|
Sutherland
|
Yeni Zelanda
|
580
|
DÜNYANIN EN SICAK YERLERİ
|
SÃı
|
Şehir
|
Ülke
|
Sıcaklık Değeri ( °C )
|
|
1
|
El Aziziye
|
Libya
|
58
|
|
2
|
Arouane
|
Mali
|
54,4
|
|
3
|
Cloncurry
|
Avustralya
|
52,8
|
|
4
|
Abadan
|
İran
|
52,7
|
|
5
|
Wadi Halfa
|
Sudan
|
52,6
|
|
6
|
Fort Flatters
|
Cezayir
|
51,3
|
|
7
|
Asuan
|
Mısır
|
51,2
|
|
8
|
Musul
|
Irak
|
51,1
|
|
9
|
Cufra
|
Libya
|
50,8
|
|
10
|
Mutan
|
Pakistan
|
50,5
|
DÜNYANIN EN SOĞUK YERLERİ
|
Sırası
|
Şehir
|
Ülke
|
Sıcaklık Değeri ( °C )
|
|
1
|
Vostok
|
Rusya Federasyonu
|
-89,2
|
|
2
|
Eismitte
|
Grönland
|
-64,8
|
|
3
|
Yakutsk
|
Rusya Federasyonu
|
-64,3
|
|
4
|
Fairbanks
|
ABD
|
-54,4
|
|
5
|
Aklavik
|
Kanada
|
-52,2
|
|
6
|
Ulan Bator
|
Moğolistan
|
-44,4
|
|
7
|
Harbin
|
Çin
|
-41,7
|
|
8
|
Kuusamo
|
Finlandiya
|
-40
|
|
9
|
Hapornda
|
İsveç
|
-36,7
|
|
10
|
Krakow
|
Polonya
|
-33,3
|
DÜNYANIN EN AZ YAĞIŞ ALAN YERLERİ
|
Sırası
|
Şehir
|
Ülke
|
Yıllık Yağış Miktarı ( mm)
|
|
1
|
Asuvan
|
Mısır
|
2,5
|
|
2
|
Atacama
|
Şili
|
10
|
|
3
|
Swakopmund
|
Namibya
|
20
|
|
4
|
Eylat
|
|
22
|
|
5
|
Süveyş
|
Mısır
|
25
|
|
6
|
Lima
|
Peru
|
25
|
|
7
|
Aden
|
Yemen
|
45
|
|
8
|
Nukus
|
|
75
|
|
9
|
Cide
|
Suudi Arabistan
|
77
|
|
10
|
Riyad
|
Suudi Arabistan
|
80
|
DÜNYADAKİ PETROL REZERVLERİ
|
Sırası
|
Ülke
|
Petrol Rezervi( milyar ton )
|
Üretim Miktarı (ton- 2000 yılı)
|
|
1
|
Suudi Arabistan
|
35,4
|
412.000.000
|
|
2
|
Irak
|
13,6
|
125.000.000
|
|
3
|
Birleşik Arap Emirlikleri
|
13
|
111.000.000
|
|
4
|
Kuveyt
|
13
|
99.000.000
|
|
5
|
İran
|
12,7
|
175.000.000
|
|
6
|
Venezüella
|
8,6
|
161.000.000
|
|
7
|
Rusya Federasyonu
|
8
|
294.000.000
|
|
8
|
Meksika
|
6,1
|
171.000.000
|
|
9
|
ABD
|
3,6
|
358.000.000
|
|
10
|
Çin
|
3,3
|
159.000.000
|
DÜNYADA EN UZUN KARA SINIRINA SAHİP ÜLKELER
|
Sırası
|
Ülke
|
Sınır Uzunluğu ( km )
|
|
1
|
Çin
|
22.143
|
|
2
|
Rusya Federasyonu
|
20.139
|
|
3
|
Brezilya
|
14.691
|
|
4
|
Hindistan
|
14.103
|
|
5
|
ABD
|
12.248
|
DÜNYADA EN UZUN KIYI SINIRINA SAHİP ÜLKELER
|
Sırası
|
Ülke
|
Kıyı Uzunluğu ( km )
|
|
1
|
Kanada
|
90.908
|
|
2
|
Endonezya
|
54.716
|
|
3
|
Rusya Federasyonu
|
37.653
|
|
4
|
Avustralya
|
36.735
|
|
5
|
Filipinler
|
36.289
|
DÜNYADA EN ÇOK TURİST ALAN ÜLKELER
|
Sırası
|
Ülke
|
Gelen Turist Sayısı 2000 yılı
|
|
1
|
Fransa
|
75.596.000
|
|
2
|
ABD
|
50.945.000
|
|
3
|
İspanya
|
47.898.000
|
|
4
|
İtalya
|
41.180.000
|
|
5
|
Çin
|
27.000.000
|
|
6
|
İngiltere
|
25.209.000
|
|
7
|
Rusya Federasyonu
|
21.169.000
|
|
8
|
Meksika
|
20.641.000
|
|
9
|
Kanada
|
19.663.000
|
|
10
|
Almanya
|
18.893.000
|
DÜNYANIN EN YÜKSEK BİNALARI
|
Sırası
|
Bina
|
Şehir
|
Ülke
|
Yüksekliği( metre )
|
|
1
|
Taipei 101
|
Taipei
|
Tayvan
|
553
|
|
2
|
Petrona Towers
|
Kuala Lumpur
|
Malezya
|
452
|
|
3
|
Sears Tower
|
Chicago
|
ABD
|
443
|
|
4
|
Jin Mao Building
|
İanghay
|
Çin
|
420
|
|
5
|
Empire Stata Building
|
New York
|
ABD
|
381
|
|
6
|
Central Plaza
|
Hong Kong
|
Çin
|
374
|
GEZEGENLER VE ÖZELLİKLERİ
|
Gezegen
|
Merkür
|
Venüs
|
Dünya
|
Mars
|
Jüpiter
|
Satürn
|
Uranüs
|
Neptün
|
Plüton
|
|
Özellik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Güneşe uzaklık ( milyon km )
|
57,9
|
107,5
|
147
|
227,9
|
779
|
1432
|
2884
|
4509
|
5966
|
|
Güneşe en yakın ( milyon km)
|
46
|
107,5
|
147
|
206,7
|
740
|
1343
|
2735
|
4456
|
4425
|
|
Güneşe en uzak (milyon km )
|
70
|
108,9
|
152
|
249,2
|
815
|
1509
|
3005
|
4537
|
7375
|
|
Güneş çevresinde dönüş hızı-km/s
|
47,9
|
35
|
29,8
|
24,1
|
13,1
|
9,6
|
6,8
|
5,4
|
4,7
|
|
Dünyaya en yakın ( milyon km )
|
80
|
38,3
|
-
|
55,5
|
588
|
1193
|
2590
|
4304
|
4275
|
|
Dünyaya en uzak ( milyon km )
|
220
|
260,9
|
-
|
400
|
967
|
1658
|
3160
|
4689
|
7525
|
|
Güneş çevresinde dönüş süresi (yıl)
|
0,2408
|
0,6152
|
1,0004
|
1,8809
|
1,869
|
29,628
|
86,04
|
165,49
|
251,86
|
|
Ekvatorunun Çapı ( km )
|
4878
|
12.104
|
12.756
|
6.794
|
142.796
|
120.000
|
52.400
|
48.600
|
3000
|
|
Alanı (dünyaya oranı )
|
0,16
|
0,98
|
1
|
0,29
|
120
|
84
|
18
|
15
|
0,1
|
|
Hacmi ( dünyaya kıyasla )
|
0,055
|
0,834
|
1
|
0,15
|
1347
|
771
|
63,4
|
55,5
|
0,02
|
|
Kütlesi ( Dünyaya kıyasla )
|
0,0553
|
0,815
|
1
|
0,1074
|
317,8
|
95,145
|
14,54
|
17,204
|
0,002
|
|
Uyduları
|
0
|
0
|
1
|
2
|
16
|
23
|
15
|
3
|
1
|
|
|
|
|
| YÜKSEL UĞURLUOĞLU 03.10.2012 |
Açılır Menü
|
Konu Anlatımları
Yazılı Soruları 4-8
HTML KODLARI
DİNİ BİLGİLER
İl İl Türkiye'miz
Matematik Testler
Rüya Tabirleri
|
| OKUL ŞARKILARI |
...........................................................
|
|
