GÖZ DOKTORLARININ ÖNCÜSÜ: HUNEYN BİN İSHAK
 809-873 yılları arasında yaşayan Huneyn bin İshak gözle ilgili ilk tıp kitabını yazan, çağın en büyük ilim adamlarından birisidir.Aynı zamanda, Yunanca'dan yaptığı tercümelerinden dolayı "mütercimlerin en başta geleni" unvanını da alan büyük bir mütercimdir.
Avrupa'da Joannitius adıyla tanınan Huneyn bin İshak, özellikle tıp alanında yazdığı "Göz hakkında 10 risâle" adlı eseriyle, 18. yüzyılın sonuna kadar, göz doktorluğunun temelini teşkil etmiştir.
Daha 15 yaşındayken bütün gayretiyle Yahya bin Mâseveyh'in derslerini dinlemeye başladı. Fakat ardı arkası kesilmeyen sorular soran birisi oluşu, hocası tarafından kovulmasınına neden oldu. Ama bu kovulma onu yıldırmak şöyle dursun ilme olan merakını daha daha da kamçıladı. Ve kendisini kovan hocasını çok gerilerde bırakarak devrin en meşhur doktoru oldu. Öyle ki devrin halifesi Mütevekkil'in özel doktoru oldu.
Huneyn, doktorluğunun yanı sıra ilim dünyasında mütercimliğiyle de şöhret bulmuştur. Eski devirlerin büyük doktoru Yunanlı Galen'in eserlerinin tamamını tercüme etmiştir. Ayrıca Aristo ve Eflatun'un eserleriyle Yunanca Tevrat'ı da tercüme etti.

ATOM BOMBASI FİKRİNİN MUCİDİ:CABİR BİN HAYYAM
Bundan 1200 yıl kadar önceydi.Zamanın en büyük üniversitelerinden olan Harran Üniversitesi Başmüderrisi bütün heybetiyle, zihinlerde şimşekler çakan, herkesi hayrette bırakan, gerçek mahiyette ancak asırlar sonra anlaşılabilecek buluşunu açıklıyordu.
"Maddenin en küçük parçası olan 'cüz-ü lâ yetecezzâ'da (atom) yoğun bir enerji vardır. Yunan bilginlerinin iddia ettiği gibi bunun parçalanamayacağını söylenemez. O da parçalanabilir. Parçalanınca da öylesine bir güçmeydana gelir ki, Bağdat'ın altını üstüne getirebilir. Bu Allah'ın kudret nişanıdır."
Öğrencileri dehşete düşüren bu fikrin sahibi Câbir bin Hayyan'dan başkası değildi. Ortaçağ kimyasında en büyük ismi olan Câbir bin Hayyan bir Türk'tür.Razi,İbni Sina gibi islam bilginleri onu anarken "üstadlar üstadı" derler.
721-805 yılları arasında yaşayan Cabir modern kimyanın babası sayılır.Kendisine irili ufaklı 2000'den fazla eser isnad edilsede, kimya, fizik, tıp, astronomi ve felsefe alanında çok hizmetleri olmuştur.

ORTAÇAĞIN EN BÜYÜK BOTANİKÇİSİ: İBNİ BAYTAR

1190-1248 yılları arasında yaşayan İbni Baytar ortaçağın en büyük botanikçi ve eczacısıdır. Bitki ve ilaçlardan bahseden eserleri 16. yüzyıla kadar temel botanik kitapları olarak kabul edilmiştir.
Bıkma usanma bilmeyen bir gayretle bir çok bölgelerdeki bitkileri tetkik eden İbni Baytar 1400 civarında bitki ve ilacın listesini ilim dünyasına hediye etmiştir.
Endülüs'te dünyaya gelen İbni Baytar daha 20 yaşına gelmeden bitkilerle ilgili incelemelerde bulunmak için Kuzey Afrika'ya seyahate çıktı. Fas, Cezayir, Tunus, Trablus gibi çeşitli ülkelerde incelemeler yaptı. Daha sonra Suriye ve Anadolu'da araştırmalarına devam etti.
Bu seyahat ve incelemelerinden sonra, bitkilerle ilgili iki kıymetli eserini ilim dünyasına kazandırmıştır. Bu eserlerden Evdiyet'ül Müfrede (Basit İlaçlar) diye tanınan eser, bitki, hayvan ve madenlerden yapılan ilaçları alfabetik bir sırayla ele almaktadır.Eser Batı farmakolojisine doğrudan tesir etmiştir. Rönesansı da aşqarak 19. yüzyılın ortalarına kadar kendini kabul ettirmiştir.

OTOMATİK SİSTEMİN KURUCUSU:CEZERÎ
1205-1206 yıllarıydı. Bitr Türk bilgini herkesi hayretlerde bırakan mekanik makineler yapıyordu. Kendi kendine öten tavus kuşları, otomatik saatler, robot filler buluşlarından sadece birkaçıydı.Kendisinden 6-8 asır sonra yapılacak bazı mekanik araçlara buluşlarıyla öncülük ediyordu.

Bu büyük başarıların sahibi, 32 yıl Artukoğulları sarayında mühendislik yapan Ebu'l-İz Cezeri'dir.

Bir gün Cezeri eserlerinden birini zamanın hükümdarına takdim eder. O zamana kadar görülmemiş bir robot yapmıştır. Robot otomatik olarak hareket ediyor, kendi kendine bazı işler yapıyordu. Hükümdar bu eseri görünce hayretten hayrete düştü ve şöyle dedi:
"Dünyada eşi bulunmayan bir şey yaptığın bu emeğin boşa gitmeyecektir.Bana bütün yaptıklarını gösteren bir kitap yaz.

Bu emir üzerine Cezeri, halen bir kopyası Topkapı sarayında bulunan meşhur "Kitabü'l-Hiyel'"i kaleme aldı. Kitapta havuz ve fıskiyelerin yapılışı, kuyulardan su yükselten aletler, müzik otomatları gibi konular çok geniş bir biçimde işlenmiştir.

Millî Mücadele’nin devam ettiği yıllarda, Millî Eğitim Bakanlığı, İstiklâl Marşı için bir yarışma açtı ve birinciye para verileceğini ilan etti. Bu yarışmaya 724 şair katıldı. Gelen şiirler incelenince hiçbirinin isteğe uygun olmadığı görüldü. Bunun üzerine İstiklâl Marşı’nın sözleri, doğrudan doğruya ve para verilmemek şartıyla kabul eden Mehmet Akif’e ısmarlandı.

Millet Meclisi üyeleri, 12 Mart 1921’de, İstiklâl Marşı’nı Millî Eğitim Bakanı Suphi Tanrıöver’den dinledi ve alkışlar arasında kabul etti. Aynı zamanda; 12 Mart tarihi, 2007 yılında TBMM tarafından, İstiklal Marşı’nın Kabul Edilişi ve Mehmet Akif Ersoy’u Anma Günü olarak kabul edildi.

Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak,
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır parlayacak,
O benimdir, o benim milletimindir ancak!

 Çanakkale Savaşı'nın en kanlı sahneleri yaşanıyordu... Kocadere köyüne büyük bir "Sargı evi" kuruldu. Kimi Urfalı, kimi Bosnalı, kimi Sivaslı, çok sayıda yaralı buraya getiriliyor ve tedavi ediliyordu.

Yaralı kahraman erlerden biri de Lapseki'nin Beypaş köyünden Halil'di. Yarası çok ağırdı. Nefes alıp vermesi gittikçe zorlaşıyordu. Kesik kesik kelimelerle komutanına:

- Komutanım! dedi. Ölme ihtimalim çok. Şu yazılı notumu arkadaşıma ulaştırın!.. Ben köylüm Lapsekili İbrahim Onbaşından bir Mecidiye borç aldıydım. Kendisini bir daha göremedim. Belki ölebilirim... Borçlu ölürsem söyleyin hakkını bana helâl etsin...

Komutan çok duygulandı. Kırmızıya boyanmış alnını eliyle silip saçını okşarken cevap verdi:

- Sen merak etme evlâdım.

Ve... Kahraman er Halil, biraz sonra komutanının kolları arasında şehit oldu...

Sargı evine sürekli yaralılar getiriliyor, bunlardan çoğu daha buraya ulaşmadan şehit düşüyordu. Şehitlerin üzerinden çıkan eşyalar, künyeler komutana ulaştırılıyordu.

Fazla zaman geçmedi. Komutana yeni bir künye ve yanında bir not ulaştı.

Komutan daha gözyaşlarını silememişti. İçinde bir not bulunan kağıdı açıp okuyunca, olduğu yere yığılıp kaldı. Ellerini yüzüne kapatıp hüngür hüngür ağlamaya başladı.

O kağıttaki not şöyleydi:

"Ben Beypaş köyünden arkadaşım Halil'e bir Mecidiye borç verdiydim. Kendisi beni göremedi. Biraz sonra taarruza kalkacağız. Belki ben dönemem. Arkadaşıma söyleyin. Ben hakkımı helâl ettim..."

   Evliya Çelebi, Seyahatnâmesinde Osmanlılar zamanındaki vakıflardan bahsederken, yolcuların dağ başında misafir olup, bedavadan yiyip içtikten sonra, sabah kalkıp yine yollarına devam ettiklerini şöyle anlatır: Bu vakıf kervansarayların kapıları akşama kadar açık durur. Ortalık karardıktan sonra kapılar kapanır, vakıf sahibinin vazifelendirdiği kapıcılar, kapının arkasında yatarlardı. Gece bir yolcu geldiğinde, kapıları açıp kim olduğuna bakılmadan yolcuyu içeri alırlar; vakıftan, hayvan sahibinin hayvanına yem, kendilerine de yemek çıkarırlardı. Fakat gece içeri gireni bir daha dışarı bırakmazlardı.
Sabah olduğu zaman duâlarla kapılar açılır, yolcular hazırlanırdı. Bu sırada kervansarayın misafirleri arasında dolaşan bir görevli şöyle bağırırdı: "Ey Ümmet-i Muhammed! Maldan, candan, elbiseden eksiği olanlar var mı?"           Bu soruya, kervansarayda misafir olan yolcular; "Hiçbir eksiğimiz yoktur. Her şeyimiz tamamdır. Allah vakıf sahibinin hayrını kabul etsin. Hayatta ise kendisine selâmet, vefât etmişse rahmet eylesin!" derler, kapılar açılır, görevliler; "Öyleyse, Allah, giden ümmet-i Muhammed'e selâmetler, kalanlara ise rahatlıklar versin!"derlerdi. Daha sonra kapıdan yolcuları uğurlayan kervansaray bekçileri; "Ey din kardeşlerimiz! Yolunuzda durmayın! Sizi namazınızdan alıkoyanlarla arkadaşlık etmeyin! Her yüzünüze güleni dost sanıp da, ibâdetinizden kalmayın! Haydi, Hak yardımcınız olsun, güle güle uğurla gidin!" derlerdi.

İspanya'daki sonuncu İslâm devleti olan Endülüs Arap Devleti, 2 Ocak 1492'deİspanyollar'ın eline geçti. Hıristiyan İspanyollar, Endülüs Devleti'ni yıkınca, görülmemiş bir vahşet ile, ilim merkezi olan Endülüs'teki müslümanları yok ettiler. Sonra da eşsiz sanat eserlerini tahrip ettiler. Bu sırada Avrupa'nın en büyük ve medenî şehri olan Gırnata, feci yağmalara mâruz kaldı. Dünyanın en büyük kütüphanelerinden olan ve birkaç yüzbin kitabı bir araya getiren Gırnata Kütüphanesi'nin kitapları, Kardinal Cisneros'un emri ve Kral ile Kraliçe'nin tasvibiyle şehrin büyük meydanında tamamen yakıldı. Bu kitapların mühim kısmı, yeryüzünde tek nüsha idi.
Halbuki, Müslümanlar, medeniyeti İspanya'dan Avrupa'ya soktu. Fas, Kurtuba ve Gırnata Üniversitelerini kurup, batıya ilim ve fen ışıklarını yaydı. Hıristiyanlık âlemini uyandırıp, bugünkü müsbet ilerlemenin temelini attı. Dünya yüzündeki ilk üniversite, Fas'ın Fez şehrinde bulunan Keyruvan üniversitesidir. Endülüs Sultanı Üçüncü Abdurrahman, Kurtuba'da Dünyanın İlk Tıp fakültesini kurdu. Bu fakülteye Avrupa'nın kralları bile tedâvi için gelirlerdi.

  Türk kadınının kahramanlık sembolü olan Nene Hatun, 1857’de Erzurum'da doğdu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Ruslar, Erzurum'a kadar gelmişlerdi. Şehrin savunması sırasında Erzurumluların kadınlı erkekli yaptığı mücadele, tarihin şanlı sayfaları arasındadır. 

Aziziye Tabyasını geri almak için taş, sopa, kazma, kürekle gırtlak gırtlağa yapılan mücadeleye Nene Hatun da çocuklarını evde bırakarak katılmıştı. Nene Hatun’un oğlu da Çanakkale’de şehit olmuştur. 1955’deki Anneler Günü’nde, “Anneler Annesi” seçilen Nene Hatun, aynı sene 98 yaşında vefât etti.